Trong nền kinh tế thị trường cạnh tranh khốc liệt hiện nay, chất lượng sản phẩm và dịch vụ là yếu tố quan trọng quyết định sự thành công của doanh nghiệp. Để đảm bảo chất lượng sản phẩm và dịch vụ, các doanh nghiệp cần có một quy trình quản lý chất lượng chặt chẽ, trong đó nhân viên QC đóng vai trò quan trọng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu Nhân viên QC là gì? Bộ phận QC là làm gì? Những kỹ năng cần có của một nhân viên QC.
1. QC là gì? Nhân viên QC là gì?
QC là viết tắt của từ Quality Control, dịch nghĩa là kiểm soát chất lượng. Đây là một quá trình kiểm thử nhằm đảm bảo sản phẩm được sản xuất ra tuân theo một bộ tiêu chí chất lượng được tiêu chuẩn hóa hoặc đáp ứng được nhu cầu khắt khe từ khách hàng.
Như vậy, nhân viên QC là những người sẽ tham gia vào các công đoạn từ kiểm tra đến đánh giá chất lượng sản phẩm trước khi mang chúng đi đóng gói và đưa ra thị trường. Công việc của bộ phận QC được phân bổ đan xen vào trong quá trình sản xuất nhằm bảo đảm chất lượng đầu ra của sản phẩm.
Một sản phẩm nếu muốn “được lòng” khách hàng thì cần phải được tối ưu về ba phương diện chính gồm hình thức, chất lượng và giá cả. Do đó, vai trò của nhân viên QC trở nên quan trọng hơn bao giờ hết, đặc biệt là quá trình đảm bảo chất lượng của sản phẩm đạt chuẩn theo mong muốn của khách hàng.
Tham khảo thêm:
- Bảo đảm chất lượng (QA) là gì?
- Cách phân biệt QA và QC trong quản lý chất lượng
2. Vai trò của nhân viên QC là gì?
Một nhân viên kiểm soát chất lượng QC đóng vai trò vô cùng quan trọng không thể thiếu trong quá trình sản xuất của một doanh nghiệp. Cụ thể :
- Là bộ lọc của quá trình sản xuất: Nhiệm vụ của bộ phận QC chính là phân tích và lựa chọn nguyên liệu ngay từ những bước đầu của một quy trình sản xuất. Tiếp theo đó, họ tiếp tục theo dõi, kiểm soát và lọc ra những sai sót của công nhân trong quá trình thực hiện công việc và cuối cùng là chọn lựa chọn ra những sản phẩm đáp ứng đủ yêu cầu tiêu chuẩn.
- Là người phân tích: Trong quá trình quan sát, kiểm tra chất lượng của một quy trình, nếu nhân viên QC phát hiện ra những sai sót thì phải có trách nhiệm tìm ra nguyên nhân của những lỗi sai đó để đưa ra biện pháp sửa chữa kịp thời.
- Là người thấu hiểu sản phẩm: Đối với một nhân viên QC chuyên nghiệp, việc thấu hiểu về sản phẩm hay một quy trình sản xuất là một yêu cầu bắt buộc. Bởi họ là người trực tiếp kết nối và làm việc cùng với khách hàng, tham gia vào các cuộc thảo luận, đàm phán cùng với đối tác cũng như nghiên cứu về sản phẩm. Chính vì thế, việc hiểu rõ về sản phẩm hay quy trình sẽ giúp bộ phận QC gia tăng sự tin tưởng từ khách hàng, giúp họ an tâm khi lựa chọn sản phẩm đến từ doanh nghiệp.
- Là người đào tạo và hướng dẫn: Bộ phận QC đảm bảo rằng các nhân viên mới được đào tạo đầy đủ về các tiêu chuẩn chất lượng và kỹ thuật kiểm soát. Điều này giúp đảm bảo một đội ngũ làm việc có kỹ năng chất lượng cao.
- Tham gia trong quá trình cải tiến: Nhân viên QC không chỉ là người kiểm soát mà còn là người đề xuất ý kiến và giải pháp để cải thiện hiệu suất chất lượng và quy trình sản xuất.
- Duy trì mối quan hệ với Nhà cung cấp: Bộ phận QC duy trì mối quan hệ với nhà cung cấp để đảm bảo rằng nguyên liệu và thành phần từ nhà cung cấp cũng đáp ứng các yêu cầu chất lượng. Điều này giúp ngăn chặn sự cố từ giai đoạn ban đầu.
3. Những vị trí công việc của bộ phận QC trong doanh nghiệp
Có thể thấy bộ phận QC đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình sản xuất của một doanh nghiệp. Vậy cụ thể bộ phận QC là làm gì? Công việc cụ thể trong doanh nghiệp của một nhân viên QC là gì?
Thông thường trong một doanh nghiệp, nhân viên QC được chia thành 3 vị trí khác nhau gồm IQC - PQC - OQC. Mỗi vị trí sẽ đảm nhận các công việc khác nhau. Cụ thể:
3.1. Nhân viên kiểm soát chất lượng đầu vào (IQC)
Nhân viên kiểm soát chất lượng đầu vào (IQC) thuộc bộ phận QC là người thực hiện các hoạt động kiểm tra, giám sát chất lượng của nguyên vật liệu đầu vào trước khi đưa vào sản xuất. Họ là một bộ phận quan trọng trong doanh nghiệp sản xuất, giúp đảm bảo nguyên vật liệu đầu vào đáp ứng các yêu cầu về chất lượng, góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm đầu ra.
Theo đó công việc của nhân viên IQC bao gồm:
- Kiểm tra chất lượng của nguyên vật liệu đầu vào theo các tiêu chuẩn, quy định của doanh nghiệp.
- Lập báo cáo về kết quả kiểm tra chất lượng nguyên vật liệu đầu vào.
- Xử lý các nguyên vật liệu đầu vào không đạt tiêu chuẩn.
- Đề xuất các biện pháp cải tiến chất lượng nguyên vật liệu đầu vào.
- Giải quyết với nhà cung ứng các vấn đề phát sinh, đánh giá nhà cung ứng.
- Tham gia vào trong quá trình phát triển sản phẩm mới, sản phẩm mẫu
3.2. Nhân viên kiểm soát chất lượng quá trình sản xuất (PQC)
Nhân viên kiểm soát chất lượng quá trình sản xuất (PQC) thuộc bộ phận QC là người thực hiện các hoạt động kiểm tra, giám sát chất lượng trong quá trình sản xuất. Họ là một bộ phận quan trọng trong doanh nghiệp sản xuất, giúp đảm bảo sản phẩm được sản xuất theo đúng tiêu chuẩn chất lượng, đáp ứng nhu cầu của khách hàng.
Theo đó công việc của nhân viên PQC bao gồm:
- Kiểm tra chất lượng của sản phẩm trong quá trình sản xuất theo các tiêu chuẩn, quy định của doanh nghiệp.
- Lập báo cáo về kết quả kiểm tra chất lượng sản phẩm trong quá trình sản xuất.
- Xử lý các sản phẩm không đạt tiêu chuẩn trong quá trình sản xuất.
- Đề xuất các biện pháp cải tiến chất lượng sản phẩm trong quá trình sản xuất.
- Triển khai quy trình kiểm soát chất lượng sản phẩm cùng bộ phận QA.
- Chịu trách nhiệm kiểm tra tiến độ thực hiện các công đoạn trong quá trình phát triển sản phẩm, đảm bảo không phát sinh lỗi.
- Tham gia giải quyết các yêu cầu, khiếu nại của khách hàng về chất lượng của sản phẩm.
- Tham gia vào công việc phát triển sản phẩm mới, sản phẩm mẫu.
3.3. Nhân viên kiểm soát chất lượng đầu ra (OQC)
Nhân viên OQC thuộc bộ phận QC là người thực hiện các hoạt động kiểm tra, giám sát chất lượng của sản phẩm đầu ra trước khi giao cho khách hàng.
- Lập các tiêu chuẩn để đánh giá chất lượng sản phẩm.
- Kiểm tra chất lượng của sản phẩm đầu ra theo các tiêu chuẩn, quy định của doanh nghiệp.
- Trực tiếp kiểm tra, đánh giá về chất lượng và cho thông qua các sản phẩm đạt chuẩn.
- Thu thập, phân loại sản phẩm lỗi, không đạt chất lượng và chuyển yêu cầu sửa chữa cho PQC.
- Tham gia giải quyết các yêu cầu, khiếu nại của khách hàng về chất lượng của sản phẩm.
- Đề xuất các biện pháp cải tiến chất lượng sản phẩm đầu ra.
Xem thêm: Nhân viên QA là gì? Những vị trí công việc của QA trong doanh nghiệp
4. Nhân viên QC có thể làm việc trong các lĩnh vực nào?
Ngày nay, mọi doanh nghiệp sản xuất từ nhỏ đến đều hiểu rõ được tầm quan trọng của kiểm soát chất lượng và bộ phận QC là gì và áp dụng nó vào quản lý chất lượng và hoạt động kinh doanh của mình. Do đó nhân viên QC có thể làm việc trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Có thể kể đến như:
4.1. Lĩnh vực kỹ thuật cơ khí
QC có thể được sử dụng để kiểm tra chất lượng của nguyên liệu cơ khí, bao gồm thép, gang, nhôm, nhựa,... Bộ phận QC sẽ kiểm tra xem nguyên liệu có đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng hay không, chẳng hạn như độ bền, độ cứng, độ chịu lực,...
QC cũng có thể được sử dụng để kiểm tra chất lượng của sản phẩm cuối cùng, chẳng hạn như máy móc, thiết bị,... Bộ phận QC sẽ kiểm tra xem sản phẩm có đáp ứng các yêu cầu của khách hàng hay không, chẳng hạn như các tiêu chuẩn về độ chính xác, độ bền, độ an toàn,...
4.2. Lĩnh vực thực phẩm
Trong lĩnh vực thực phẩm, QC có thể được sử dụng để kiểm tra chất lượng của nguyên liệu thực phẩm, bao gồm nông sản, thủy sản, thịt, gia cầm,... Bộ phận QC sẽ kiểm tra xem nguyên liệu có đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng hay không, chẳng hạn như độ tươi, độ sạch, độ an toàn,...
QC cũng có thể được sử dụng để kiểm tra chất lượng của quá trình sản xuất thực phẩm, bao gồm các công đoạn như sơ chế, chế biến, đóng gói, bảo quản,... Bộ phận QC sẽ kiểm tra xem quá trình sản xuất có tuân thủ các tiêu chuẩn chất lượng hay không, chẳng hạn như các quy trình, biện pháp sản xuất,...
QC cũng có thể được sử dụng để kiểm tra chất lượng của sản phẩm cuối cùng, chẳng hạn như rau củ quả, thịt, cá, sữa, bánh kẹo,... Bộ phận QC sẽ kiểm tra xem sản phẩm có đáp ứng các yêu cầu của khách hàng hay không, chẳng hạn như các tiêu chuẩn về độ tươi, độ ngon, độ an toàn,...
4.3. Lĩnh vực may mặc
QC có thể được sử dụng để kiểm tra chất lượng của nguyên liệu may mặc, bao gồm vải, chỉ, phụ kiện,... Bộ phận QC sẽ kiểm tra xem nguyên liệu có đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng hay không, chẳng hạn như độ bền, độ co giãn, độ thấm hút,...
QC cũng có thể được sử dụng để kiểm tra chất lượng của quá trình sản xuất may mặc, bao gồm các công đoạn như cắt, may, in, thêu,... Bộ phận QC sẽ kiểm tra xem quá trình sản xuất có tuân thủ các tiêu chuẩn chất lượng hay không, chẳng hạn như các quy trình, biện pháp sản xuất,...
QC cũng có thể được sử dụng để kiểm tra chất lượng của sản phẩm cuối cùng, chẳng hạn như quần áo, túi xách, giày dép,... Bộ phận QC sẽ kiểm tra xem sản phẩm có đáp ứng các yêu cầu của khách hàng hay không, chẳng hạn như các tiêu chuẩn về kích thước, kiểu dáng, màu sắc,...
5. Học ngành gì để trở thành một nhân viên QC
Để trở thành một nhân viên QC, bạn cần có kiến thức chuyên môn về kiểm soát chất lượng. Tuỳ vào định hướng lĩnh vực bạn muốn theo đuổi (Công nghệ, Thực phẩm,...) để lựa chọn một ngành học phù hợp:
- Ngành quản trị chất lượng: Đây là ngành học sát nhất với định hướng trở thành một nhân viên QC. Ngành học này cung cấp cho bạn kiến thức nền tảng về kiểm soát chất lượng, bao gồm các nguyên tắc, phương pháp và kỹ thuật kiểm soát chất lượng. Ngoài ra, ngành học này cũng giúp bạn phát triển các kỹ năng mềm cần thiết cho công việc như kỹ năng phân tích, đánh giá, giao tiếp và thuyết trình.
- Ngành công nghệ thông tin: Trong thời đại công nghệ số phát triển nhanh chóng, nhu cầu về tuyển dụng QC để kiểm định chất lượng phần mềm ngày càng tăng. Vì thế nếu bạn định hướng trở thành thành viên thuộc Bộ phận QC trong lĩnh vực này có thể theo học nhóm ngành CNTT để được trang bị kiến thức về các hệ thống máy tính, phần mềm và mạng máy tính,... Những kiến thức này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các quy trình sản xuất và kiểm soát chất lượng trong lĩnh vực công nghệ thông tin.
- Ngành công nghệ thực phẩm: Thực phẩm là lĩnh vực ảnh hưởng trực tiếp đến sức khoẻ con người, do đó việc tuyển dụng đội ngũ bộ phận QC là cực kỳ cần thiết. Nếu mong muốn làm việc trong lĩnh vực này, bạn có thể chọn ngành Công nghệ Thực phẩm để trau dồi kiến thức về chế biến, bảo quản, đánh giá, kiểm định chất lượng sản phẩm, vận hành dây chuyền sản xuất. nghiên cứu phát triển sản phẩm mới,...
Tương tự nếu muốn trở thành nhân viên QC trong một lĩnh vực sản xuất cụ thể, bạn có thể học các chuyên ngành liên quan đến lĩnh vực đó, chẳng hạn như:
- Công nghệ ô tô
- Công nghệ dệt may
- Công nghệ điện tử
- Công nghệ hóa học,...
Ngoài ra, bạn có thể tìm kiếm những khóa học ngắn hạn tại các trung tâm uy tín để thi lấy bằng chứng chỉ QC.
6. Những kỹ năng cần có của nhân viên QC là gì?
Ngoài kiến thức chuyên môn, để có thể làm việc ở bộ phận QC bạn cần có một số kỹ năng cụ thể dưới đây:
- Kỹ năng giám sát và tư duy logic: Là người trực tiếp quản lý chất lượng nên đây là kỹ năng hàng đầu mà một nhân viên QC cần trau dồi. Bạn cần có đôi mắt nhạy bén, ư duy logic nhanh chóng để phát hiện các lỗi sai dù là nhỏ nhất để kịp thời khắc phục và sửa chữa.
- Kỹ năng quản lý: Sở hữu kỹ năng này giúp bạn làm chủ được thời gian và công việc của mình, đồng thời có thể quản lý các nhân viên cấp dưới (nếu có).
- Kỹ năng xử lý sự cố: Trong quá trình phát triển, sản xuất sản phẩm, sự cố là điều không thể tránh khỏi. Lúc này, bộ phận QC đóng vai trò là người đưa ra các biện pháp, phương án để khắc phục kịp thời.
- Kỹ năng sử dụng công nghệ: Đối với vị trí nhân viên kiểm soát chất lượng, đây là một kỹ năng cần thiết vì bạn sẽ phải tiếp xúc cùng với rất nhiều máy móc kỹ thuật trong quá trình làm việc. Bạn cần biết cách để sử dụng các thiết bị kỹ thuật số, các dụng cụ đo đạc và kiểm tra chất lượng chuyên dụng cũng như có khả năng tin học văn phòng tốt.
- Kỹ năng ngoại ngữ: Thành thạo ngôn ngữ khác như Tiếng Anh, Trung, Nhật,.. sẽ giúp bạn đọc hiểu được các tài liệu nước ngoài liên quan đến sản phẩm,tiêu chuẩn chất lượng, các thông số kỹ thuật,... Ngoài ra còn là cơ hội để bạn làm việc tại các công ty nước ngoài với mức thu nhập cao.
- Tính kiên nhẫn: Do tính chất đặc thù công việc nên đòi hỏi nhân viên QC phải có tính cẩn thận và tỉ mỉ. Do đó tính kiên nhẫn là không thể thiếu được. Việc vội vã ở bất kì một giai đoạn nào trong công đoạn sản xuất nào dù là nhỏ nhất cũng có thể dẫn tới hậu quả khôn lường.
Kết luận
Trong một doanh nghiệp, bộ phận QC đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc đảm bảo chất lượng. Do đó cần hiểu rõ vai trò của nhân viên QC là gì, bộ phận QC là làm gì để từ đó đưa ra định hướng và có kế hoạch tuyển dụng, phát triển bộ phận QC trong doanh nghiệp sản xuất.
Để trở thành một nhân viên, chuyên gia QC thành công, ngoài kiến thức thì kỹ năng giao tiếp, khả năng phân tích,... là hết sức cần thiết. Ngoài ra cần tìm hiểu về các Giải pháp tự động hóa sản xuất, giải pháp nhà máy thông minh (Smart Factory) như Hệ thống SEEACT-MES của DACO giúp cải thiện hiệu quả, chất lượng sản xuất, tối ưu hóa và tự động hóa nhà máy.
Liên hệ ngay cho Nhà cung cấp giải pháp tự động hóa sản xuất DACO qua số Hotline: 0936.064.289-Mr.Vũ để được hỗ trợ và tư vấn bởi đội ngũ chuyên gia của chúng tôi.
