Ươm mầm trên những hành trình chinh phục ước mơ
Ngay từ khi sinh ra, Ngô Đức Hiếu (Nghệ An) đã không biết cha mẹ mình là ai, em may mắn gặp được mẹ và bà - hai người phụ nữ giàu tình yêu đã dang rộng vòng tay nhận nuôi em. Mẹ nuôi của em mắc bệnh tâm thần, thường xuyên ra vào viện và cần tiền chạy chữa. Bà em tuổi cao, sức yếu, không làm được những việc nặng nhọc.
Mấy mẹ con, bà cháu chỉ có thể nương tựa vào nhau, sống nhờ vào cửa hàng tạp hóa nhỏ được em và bà bày bán tại nhà và nhờ vào sự giúp đỡ của hàng xóm láng giềng chung quanh.
Đã có lúc, Hiếu rất suy sụp và buồn khi mà phải gánh vác trên mình trọng trách gia đình lẫn công việc học tập. Nhưng khi nhìn mẹ nằm trên giường bệnh chống chọi với bệnh tật, nhìn mẹ quãng thời gian vừa qua luôn hết lòng chăm sóc mình, Hiếu tự nhận thấy bản thân mình cần phải mạnh mẽ hơn, cần phải tìm cách để vượt qua khó khăn.
Ngô Đức Hiếu (trái) được Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An tặng bằng khen vì đạt điểm số cao trong Kỳ thi Trung học phổ thông quốc gia năm 2022. (Ảnh: Nhân vật cung cấp)
Nghĩ vậy, Hiếu cố gắng vực dậy tinh thần, nói không với bỏ cuộc, tiếp tục nỗ lực và cố gắng. Hiếu nhận ra rằng: "Than trách không thể thay đổi số phận, chỉ có lạc quan nỗ lực, cố gắng vươn lên mới khiến con người trở nên tốt đẹp hơn".
Trong Hiếu luôn rực cháy khao khát đổi đời. Em đã và đang ấp ủ ước mơ trở thành một phiên dịch viên cho doanh nghiệp, hay có thể trở thành một thầy giáo tiếng Anh. Ước mơ ấy dần lớn hơn và Hiếu quyết tâm thi vào ngành Ngôn Ngữ Anh của Đại học Hà Nội - nơi mà Hiếu tin rằng sẽ có thể biến ước mơ ngày bé của em thành hiện thực, đồng thời mang đến cho Hiếu nhiều cơ hội hơn.
Nguyễn Thị Hiền sinh ra và lớn lên trong một gia đình kinh tế khó khăn ở Hà Nội. Mẹ em bị ung thư vú và di căn lên phổi, hiện không có khả năng lao động và đang điều trị tại Bệnh viện đa khoa Hà Đông. Gia đình em nhiều năm liên tiếp thuộc diện hộ nghèo và hiện tại vẫn chưa thoát nghèo.
Thu nhập của gia đình khá bấp bênh, công việc của bố em không ổn định, cộng thêm việc phải lo khoản tiền lớn để chữa bệnh cho mẹ khiến cho tài chính gia đình Hiền thực sự kiệt quệ. Vì vậy, gia đình em cũng phải “cắn răng” đi vay mượn nhiều nơi để có tiền chi trả khoản viện phí của mẹ và tiền học của chị em Hiền.
Hiểu được những khó khăn của gia đình, Hiền đi làm thêm từ rất sớm. Em xin làm công nhân tại một xưởng may ở địa phương, đồng thời học thêm về thiết kế banner, các ấn phẩm quảng cáo để có tiền trang trải cuộc sống và phụ giúp gia đình.
Đối diện với hàng loạt gánh nặng mưu sinh ở độ tuổi 17-18, cộng với áp lực tâm lý khủng khiếp do bệnh tình của mẹ, nhưng Hiền chưa bao giờ nghĩ đến chuyện bỏ cuộc. Em vẫn chăm chỉ đi làm thêm, miệt mài học tập, tham gia nhiều hoạt động ngoại khóa và hoạt động tình nguyện vì cộng đồng.
Hiện tại, Hiền là sinh viên ngành Kinh tế tài nguyên thiên nhiên của Đại học Kinh tế quốc dân. Chia sẻ về lựa chọn này, Hiền nói: “Là một người yêu thiên nhiên, môi trường, động vật, ước mơ của em sau khi ra trường là làm chuyên viên/quản lý tại các dự án của Chính phủ và các tổ chức phi chính phủ về quản lý, bảo vệ tài nguyên và môi trường”.
Hiếu và Hiền chỉ là 2 trong số hàng trăm sinh viên có hoàn cảnh khó khăn đã nhận được học bổng và hỗ trợ từ Quỹ học bổng VietSeeds để thêm vững bước trên hành trình chinh phục ước mơ của mình. Trong hành trình xây dựng và phát triển hơn 12 năm qua, Quỹ VietSeeds đã trao hơn 2.500 suất học bổng, đồng hành và hỗ trợ cho gần 800 sinh viên khó khăn trên khắp mọi miền Tổ quốc.
“Không ai có thể thành công một mình”
Bà Huyền Tôn Nữ Cát Tường - đồng sáng lập kiêm Giám đốc điều hành VietSeeds.
Trong 6 trẻ em thì sẽ có một trẻ không được đi học vì điều kiện kinh tế - đó là một thực trạng mà bà Huyền Tôn Nữ Cát Tường - đồng sáng lập kiêm Giám đốc điều hành VietSeeds cùng nhóm bạn đã khảo sát được vào năm 2011. Với ý nghĩ “phải làm gì đó cho sinh viên quê mình”, Quỹ học bổng VietSeeds đã được bà Cát Tường cùng 3 người bạn Thức Vũ, Vũ Văn và Thùy Anh thành lập vào năm 2011, nhằm hỗ trợ sinh viên có hoàn cảnh khó khăn nhưng vẫn khát khao được tiếp tục con đường học vấn.
Nhóm bạn đã cùng nhau thành lập VietSeeds dưới hình thức một tổ chức phi lợi nhuận, với tầm nhìn cam kết mang lại sự tiếp cận bình đẳng trong giáo dục đại học cho sinh viên tại Việt Nam. Những sinh viên tốt nghiệp của tổ chức sẽ là những “hạt giống” phá vỡ chu kỳ đói nghèo ngay trong chính gia đình các em, để thay đổi cuộc sống, phục vụ cộng đồng và trở thành những thế hệ công dân tích cực tiếp theo.
Trên hành trình chinh phục ước mơ giảng đường, những nhà sáng lập của VietSeeds nhận ra rằng, bản thân sẽ không thể hoàn thành chặng đường đầy cam go và thách thức đó nếu như không có được sự đồng hành, hỗ trợ và động viên từ gia đình, bạn bè và đặc biệt là những con người tưởng chừng như xa lạ ngoài kia. Chính vì lẽ đó, VietSeeds đã được thành lập trên nền tảng niềm tin rằng: “Không ai có thể thành công một mình”.
“Ngay từ buổi đầu thành lập, VietSeeds đã được xây dựng thành một quỹ học bổng hỗ trợ cả 3 khía cạnh: Tài chính, đào tạo và cố vấn. VietSeeds bắt đầu với sứ mệnh trao quyền thay đổi cho các sinh viên của mình, để họ không chỉ tự chủ về tài chính mà còn có cơ hội theo đuổi cuộc sống trí tuệ phong phú và sự nghiệp vững vàng, trở thành những công dân tích cực cống hiến cho xã hội”, bà Cát Tường chia sẻ.
VietSeeds bắt đầu với sứ mệnh trao quyền thay đổi cho các sinh viên của mình, để họ không chỉ tự chủ về tài chính mà còn có cơ hội theo đuổi cuộc sống trí tuệ phong phú và sự nghiệp vững vàng, trở thành những công dân tích cực cống hiến cho xã hội.
Bà Huyền Tôn Nữ Cát Tường - đồng sáng lập kiêm Giám đốc điều hành VietSeeds
Chính vì vậy, tại thời điểm thành lập, các thành viên nhận ra chỉ hỗ trợ về mặt vật chất là chưa đủ để VietSeeds có thể hoàn thành sứ mệnh và tầm nhìn của mình. Tại thời điểm đó, cũng không có bất kỳ một người tiên phong nào để những nhà sáng lập có thể học hỏi, với hy vọng tạo ra một lộ trình được “cá nhân hóa” đối với mục tiêu tạo ra chất lượng đầu ra như mong muốn.
Tuy nhiên, thay vì chờ đợi và trì hoãn kế hoạch, nhóm đồng sáng lập VietSeeds tiếp tục đi tìm hướng giải quyết - đó là thành lập quỹ học bổng tiên phong tại Việt Nam với một mô hình hoàn toàn khác biệt: Không chỉ hỗ trợ về mặt tài chính, mà còn cung cấp thêm các chương trình như đồng hành cùng các cố vấn, và các chương trình đào tạo những kỹ năng cần thiết cho hành trình phát triển sự nghiệp trong tương lai, như khả năng lãnh đạo, kỹ năng thuyết trình, làm việc nhóm…
Khoảnh khắc trưởng thành của các “hạt giống” VietSeeds thế hệ thứ 9 tại Huế, đánh dấu lứa sinh viên Huế đầu tiên chính thức tốt nghiệp, tháng 7/2023.
“Chúng tôi làm việc trên nguyên tắc không cung cấp những giải pháp tức thời mang tính chất 'cứu cánh' cho các em, mà thay vào đó, thông qua việc trang bị cho các em những năng lực thiết yếu để thay đổi cuộc sống của mình, chúng tôi trao quyền để hướng các em đến những giá trị bền bỉ hơn, có ảnh hưởng về lâu về dài, để các em có thể tự do và chủ động hơn trong việc làm chủ cuộc đời của chính mình”, đại diện VietSeeds chia sẻ.
Cụ thể, về chương trình hỗ trợ cho sinh viên, VietSeeds hỗ trợ mức học bổng bao gồm học phí và sinh hoạt phí với tổng giá trị 1.500 USD/năm (tại Thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội) và 1.200 USD/năm (tại Huế). Mức học bổng này có thể hỗ trợ một phần học phí tại trường và một phần sinh hoạt phí, giúp giảm bớt gánh nặng về mặt tài chính. Quỹ sẽ đồng hành cùng các sinh viên VietSeeds trong suốt quá trình đại học (4-6 năm, tùy chuyên ngành).
Về chương trình đào tạo, VietSeeds tập trung trang bị các kỹ năng cần thiết, thích ứng với sự biến đổi của thị trường lao động, bên cạnh đó chú trọng đến năng lực tiếng Anh và chăm sóc sức khỏe tinh thần cho sinh viên.
Về chương trình cố vấn, đây là chương trình tạo nên sự khác biệt của VietSeeds so với các quỹ học bổng khác, khi áp dụng mô hình cố vấn 1-1 mà ở đó, mỗi sinh viên nhận học bổng VietSeeds sẽ có một cố vấn đồng hành trên hành trình học tập và phát triển cá nhân.
Mỗi sinh viên sẽ được kết nối với một cố vấn phù hợp và được hướng dẫn, tiếp nhận những kiến thức từ trải nghiệm thực tế của cố vấn để khám phá ra những năng lực tiềm ẩn của bản thân một cách rõ ràng nhất, từ đó có lộ trình phù hợp để đạt được mục tiêu đã đề ra.
Ngoài ra, VietSeeds cũng có các chương trình để các cố vấn có thể chia sẻ những kỹ năng, hành trình nghề nghiệp cho các sinh viên quan tâm vào mỗi tháng để các bạn có nhiều cơ hội tiếp cận với thông tin thực tế từ chính các anh chị đi trước.
Những cột mốc đáng nhớ của VietSeeds trong hơn 12 năm hình thành và phát triển.
Vào thời điểm bắt đầu, VietSeeds chỉ hỗ trợ được 11 bạn sinh viên với 11 nhà tài trợ và cố vấn. Hơn 12 năm trôi qua, VietSeeds đã trở thành một đại gia đình ấm áp của 13 thế hệ sinh viên với hơn 200 nhà tài trợ cá nhân và doanh nghiệp, cùng sự đồng hành của gần 300 cố vấn để tài trợ 2.500 suất học bổng, đồng hành và hỗ trợ cho gần 800 bạn sinh viên đến từ khắp mọi miền Tổ quốc.
Trong đó, đã có hơn 400 sinh viên được VietSeeds hỗ trợ đã tốt nghiệp, với tỷ lệ có việc làm 100% ngay sau khi ra trường. Bên cạnh đó, nhiều sinh viên VietSeeds còn tiếp tục nhận được các học bổng quốc tế và có cơ hội được học lên các bậc cao hơn tại các quốc gia phát triển như Mỹ, Australia, Nhật Bản, Hàn Quốc và các nước châu Âu.
Phát huy truyền thống "Đáp đền tiếp nối"
Tuy nhiên, VietSeeds không chỉ hướng đến những cái tôi độc lập mà còn gắn bó hành trình phát triển của từng cá thể song hành với sự thịnh vượng của cộng đồng chung quanh. Chính vì vậy, một trong những giá trị cốt lõi ở VietSeeds là luôn đề cao yếu tố cộng đồng. Là một thành viên của VietSeeds, đồng nghĩa với việc sinh viên nhận thức được sự phát triển cộng đồng không chỉ là bổn phận, mà còn là niềm vinh dự lớn.
“Chúng tôi tin rằng 'không ai có thể thành công một mình', mỗi cá nhân cần phải có sự độc lập tự chủ đối với cuộc đời mình. Tuy nhiên, để cá nhân đó có thể phát triển toàn diện và hình thành những phẩm chất ưu tú, thì hành trình phát triển của họ phải gắn liền với những khát vọng cống hiến cho cộng đồng, bởi chỉ khi các bạn làm như vậy mới có thể thoát ra khỏi những sự vị kỷ đầy cám dỗ, dễ dẫn dắt các bạn đi vào những ngã rẽ sai lầm”, đại diện VietSeeds cho biết.
Để cá nhân có thể phát triển toàn diện và hình thành những phẩm chất ưu tú, thì hành trình phát triển của họ phải gắn liền với những khát vọng cống hiến cho cộng đồng.
Quỹ học bổng VietSeeds
Ở VietSeeds, điều này được thực hiện thông qua văn hóa biết ơn, coi sự biết ơn chính là “hạt mầm” cho những tình yêu khác “nảy nở” trong mỗi con người. Dưới mái nhà chung VietSeeds, các thành viên đồng hành cùng nhau với chung một mục tiêu, đó là tạo cơ hội và điều kiện để các sinh viên có khả năng phá vỡ những chu kỳ nghèo đói, để từ những nỗ lực thay đổi chính mình tạo nên một xã hội tích cực và tốt đẹp trong tương lai.
Tinh thần "Đáp đền tiếp nối" đó của quỹ đã được duy trì qua nhiều thế hệ sinh viên trong suốt hơn một thập kỷ qua. Thu Trang, thành viên thế hệ thứ 6, đã quay về làm việc tại quỹ sau khi tốt nghiệp. Từ một cô gái tự ti, đầy lo âu, Thu Trang dần cởi mở, tích cực hơn, mạnh dạn thử sức ở nhiều vị trí trong quá trình tham gia hoạt động.
Thu Trang (phải) cùng bà Cát Tường - đồng sáng lập kiêm Giám đốc điều hành VietSeeds. (Ảnh: Nhân vật cung cấp)
Trở về làm việc tại VietSeeds, Thu Trang muốn tiếp tục lan tỏa các giá trị bản thân từng nhận đến những hoàn cảnh tương tự. Cô chia sẻ, bài học lớn nhất của bản thân cũng như nhiều sinh viên nhận được từ VietSeeds là tinh thần "Đáp đền tiếp nối", sẵn sàng trao đi để giúp đỡ những bạn trẻ nghị lực khác. Từ đó, cộng đồng tiếp tục xây dựng những thế hệ người trẻ Việt dám ước mơ và tái tạo giá trị tốt đẹp hơn.
Nhiều dự án xã hội đã được truyền cảm hứng bởi chính những giá trị và niềm tin mà VietSeeds đã, đang và không ngừng tiếp tục xây dựng và phát triển. Các dự án cộng đồng này đều hướng đến tinh thần tương thân tương ái, thể hiện lòng biết ơn sâu sắc đối với cuộc đời, tinh thần cảm thông với những khác biệt và hướng đến sự phát triển bền vững vì lợi ích cộng đồng.
Cho tới nay, sinh viên VietSeeds đã tổ chức hơn 30 dự án cộng đồng giúp đỡ, chia sẻ cùng với những hoàn cảnh khó khăn, bảo vệ môi trường... Nổi bật có thể kể tới như dự án “Green Puzzle - Giải cứu pin cũ” đã hoạt động liên tục hơn 2 năm qua tại khu vực Thành phố Hồ Chí Minh, thu gom hơn 34 nghìn pin cũ, xây dựng 16 trạm thu hồi pin trong giai đoạn đầu năm 2023, tổ chức các hoạt động tuyên truyền hiệu quả tại một số trường tiểu học, trung học cơ sở, đồng thời dự án cũng kết hợp và đưa số lượng pin cũ thu được đến nhà máy xử lý.
Dự án “Sex Education and Sharing Section” do nhóm sinh viên tại Huế tổ chức, duy trì xuyên suốt trong hơn 2 năm đã tổ chức nhiều buổi chia sẻ cho các em nhỏ tại các trường tiểu học về chủ đề giáo dục giới tính; hay dự án “Donate a Book - Change a life” cũng hoạt động xuyên suốt, trao nhận hơn 400 cuốn sách cho các bạn ở nhiều tỉnh, thành phố, tổ chức nhiều buổi trao nhận sách tại khu vực ký túc xá Đại học quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh...
"Sự giúp đỡ của quỹ đã không chỉ thay đổi từng 'hạt giống' mà còn tiếp tục được lan tỏa ra cộng đồng thông qua những 'hạt giống' đã trưởng thành. Đó chính là lý do hành trình của chúng tôi chưa bao giờ dừng lại. Tất cả những niềm tin và ý thức đó chính là nguồn động lực bất tận đã thôi thúc chúng tôi không ngừng nỗ lực trau dồi và hoàn thiện, để có thể phát triển một VietSeeds bền bỉ suốt hành trình kéo dài hơn 12 năm qua”, bà Cát Tường chia sẻ.
Tại VietSeeds, các bạn trẻ được trao cơ hội, kỹ năng để lan truyền tinh thần “Đáp đền tiếp nối”.
Theo Giám đốc điều hành VietSeeds, trong năm 2023, quỹ sẽ chào đón thêm 85 gương mặt thuộc thế hệ sinh viên thứ 13 về với mái nhà chung. Qua các kênh thông tin truyền thông chính thống, VietSeeds ngày càng tiếp cận được với nhiều người, đặc biệt là các bạn học sinh có hoàn cảnh khó khăn nhưng luôn khát khao theo đuổi con đường học vấn, phá vỡ chu kỳ đói nghèo của gia đình và mong muốn đem lại những ảnh hưởng tích cực cho cộng đồng.
Mỗi bạn đều có sự kiên cường với những ước mơ khác nhau nhưng có cùng mục tiêu trở thành những người công dân tốt, nỗ lực tiến về phía trước. "Chúng tôi mong muốn có thêm nhiều 'hạt giống' được trao cơ hội, đặt đúng chỗ, đâm chồi và trở thành một phần trong những thay đổi tích cực của xã hội", bà Cát Tường nói.